Rudy Kousbroek begon in de jaren zestig polemische essays te publiceren, die hij ‘anathema’s’ noemde, naar het Oud-Grieks dat letterlijk ‘het opgestelde’ betekent. Het eerste van in totaal negen delen Anathema’s verscheen in 1969.

Onmiddellijk vielen op, naast de breedheid van de thematiek, de stilistische brille, de polemische inzet en de sterke persoonlijke toon. Deel van de sensatie van de Anathema’s destijds was het schaamteloze inzetten van de eerste persoon enkelvoud, in een tijd dat dat nog absoluut niet voor de hand liggend was.

In deze vijfde verzameling Anathema’s zijn 22 essays samengebracht, verdeeld over drie rubrieken, t.w. Herinneren, Literatuur en Metamorfoses. Het merendeel verscheen in enigszins andere vorm eerder in NRC Handelsblad en Vrij Nederland, tussen 1970 en 1983.

Op zijn bekende onverwachte wijze benadert hij als erudiet essayist kleine voorvallen uit het verleden, de literatuur, de architectuur of de anatomie van mens en dier. Wat deze thema’s samenbindt, is bovendien de verwijzing naar de onvermoede aard en reikwijdte van herinneringsbeelden die de oppervlakkige waarneming verre achter zich laten, en het raadsel van het menselijk bestaan alleen maar raadselachtiger maken. Voor liefhebbers van boeiende essays. Met illustraties, op glimmend wit papier.